Strategic Lawsuits Against Public Participation, SLAPP genoemd, is een veelbesproken fenomeen in de afgelopen jaren. Ook in Nederland zeggen journalisten in sommige gevallen juridische druk te ondervinden met als gevolg een “chilling effect”.
Op 11 april 2024 is door de Europese Raad en het Europese Parlement de Anti-SLAPP richtlijn (20241069) aangenomen. In deze richtlijn wordt gesproken over “misbruik van procesrecht gericht tegen publieke participatie”. Dit wordt als volgt gedefinieerd: gerechtelijke procedures die niet worden ingeleid om daadwerkelijk een recht te doen gelden of uit te oefenen, maar die als voornaamste doel het voorkomen, beperken of bestraffen van publieke participatie hebben, waarbij vaak misbruik wordt gemaakt van ongelijke machtsverhoudingen tussen de partijen en ongegronde vorderingen worden ingesteld.
Deze richtlijn dient binnen twee jaar te zijn geïmplementeerd in nationale regelgeving in de lidstaten. In aanloop naar deze implementatie grijpen de toezichthouders op de advocatuur, de dekens, verenigd in het dekenberaad, de ontwikkelingen aan om een centraal meldpunt in te richten voor zowel advocaten als direct belanghebbenden die het vermoeden hebben met een SLAPP van doen te hebben.
Met ingang van heden is dit meldpunt geopend en gevestigd bij de Amsterdamse deken Jacqueline Schaap. Het doel van het meldpunt is het verschaffen van informatie en het inventariseren van meldingen. Daar waar nodig kan nader onderzoek naar een melding worden gedaan. In geval de melding een advocaat uit een ander arrondissement betreft, wordt dit gedaan in samenspraak met de betrokken bevoegde deken.
De bevindingen van de Amsterdamse deken zullen binnen twee jaar en in ieder geval bij de implementatie van de richtlijn worden geëvalueerd.
